દેશના બેંકિંગ નિયમનકાર, ભારતીય રિઝર્વ બેંકની નાણાકીય નીતિ સમિતિએ દેશના કરોડો લોકોને લોન EMI માં રાહત આપી છે. RBIના MPC એ સતત બીજી વખત રેપો રેટમાં 0.25 ટકાનો ઘટાડો કર્યો છે. જે બાદ રેપો રેટ 6.25 ટકાથી ઘટીને 6 ટકા થઈ ગયો છે. RBIનો આ નિર્ણય એવા સમયે આવ્યો છે જ્યારે દેશ અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના ટેરિફથી આશ્ચર્યચકિત અને પરેશાન છે. આ નિર્ણય બાદ વિશ્વમાં ફુગાવો અને મંદીની શક્યતા વધી ગઈ છે. વૈશ્વિક અર્થતંત્ર મંદીમાં જવાની શક્યતાને ધ્યાનમાં રાખીને, RBIનો આ નિર્ણય ઘણો સારો માનવામાં આવી રહ્યો છે. RBI MPC ના બહુમતી સભ્યોએ 0.25 ટકાના ઘટાડાની ભલામણ કરી, ત્યારબાદ રેપો રેટમાં આટલો ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો.
https://twitter.com/ANI/status/1909827860904161656
RBI ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાએ સતત બીજી વખત RBI પોલિસી રેટમાં ઘટાડો કર્યો છે. ફેબ્રુઆરી મહિનાની નીતિ બેઠકમાં પણ વ્યાજ દરમાં 0.25 ટકાનો ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો. આ ઘટાડો લગભગ 5 વર્ષ એટલે કે 56 મહિના પછી જોવા મળ્યો. આ ઘટાડા પછી સામાન્ય લોકોને મોટી રાહત મળવાની અપેક્ષા છે. બેંકિંગ ક્ષેત્રની હોમ લોન, કાર લોન અને રિટેલ લોનનો ખર્ચ ઘટશે. વાસ્તવિક ક્ષેત્રને આનો ઘણો ફાયદો થઈ શકે છે. છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી મંદીનો સામનો કરી રહેલા આ ક્ષેત્રમાં મકાનોની માંગ વધી શકે છે.
https://twitter.com/ANI/status/1909835145764581408
દેશમાં ફુગાવાનો દર કેટલો છે?
માર્ચ મહિનાના ફુગાવાના આંકડા જાહેર કરવામાં આવ્યા નથી, પરંતુ ફેબ્રુઆરી મહિનામાં દેશનો ફુગાવો 4 ટકાથી નીચે ગયો હતો. જો આપણે આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, દેશનો છૂટક ફુગાવો 3.6 ટકા છે. જે 7 મહિનામાં તેના સૌથી નીચલા સ્તરે છે. આનું મુખ્ય કારણ ખાદ્ય ફુગાવામાં ઘટાડો હોવાનું કહેવાય છે. નિષ્ણાતોના મતે, એપ્રિલ મહિનામાં પણ છૂટક ફુગાવો 4 ટકાથી નીચે રહી શકે છે. સમસ્યા આવનારા દિવસોની છે. તેનું એક કારણ છે. હવામાન વિભાગે આગાહી કરી છે કે આ વખતે ગરમી વધુ તીવ્ર રહેશે. જેના કારણે પાક પર અસર પડી શકે છે. જેના કારણે શાકભાજી અને અનાજના ભાવમાં વધારો થઈ શકે છે. જેની અસર ખાદ્ય ફુગાવા પર જોવા મળી શકે છે. બીજું, ટ્રમ્પના ટેરિફને કારણે રૂપિયામાં ઘટાડો થઈ શકે છે અને ફુગાવાના કારણે આયાતી ફુગાવામાં વધારો થઈ શકે છે.
RBI દ્વારા રેપો રેટમાં ઘટાડો:
-
ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાની અધ્યક્ષતામાં FEB & APRIL બે બેઠકોમાં 0.25% ઘટાડો થયો.
-
56 મહિના પછી પહેલીવાર વ્યાજ દર ઘટાડવામાં આવ્યો છે — એટલે કે લગભગ 5 વર્ષ બાદ રાહત.
આના માધ્યમથી મળતી સહુલિયતો:
-
લોન સસ્તી થશે:
-
હોમ લોન, કાર લોન, વ્યક્તિગત (પર્સનલ) લોનના વ્યાજદરોમાં ઘટાડો થશે.
-
EMI ઓછું થશે → સામાન્ય લોકોને મોટી રાહત.
-
-
રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રને ઉછાળો:
-
મકાન ખરીદવાની માંગમાં વધારો શક્ય.
-
છેલ્લા મહિનાઓથી મંદીનો સામનો કરતા ડેવલપર્સ માટે આશાવાદી સંકેત.
-
-
ઉદ્યોગોને રાહત:
-
લોન દ્વારા મૂડી મળવી સસ્તી બનશે → નવું રોકાણ વધશે → રોજગારમાં વધારો શક્ય.
-
મોંઘવારી (મહેનગાઈ)ની સ્થિતિ:
-
ફેબ્રુઆરી 2025માં છૂટક ફુગાવો 3.6% રહ્યો — છેલ્લાં 7 મહિનાનો સૌથી નીચો સ્તર.
-
આ ઘટતી મોંઘવારીનો મુખ્ય હિસ્સો ખાદ્ય વસ્તુઓના ભાવ ઘટાડાને જવા જાય છે.
-
એપ્રિલ માટે અનુમાન: ~4% થી નીચે રહે તેવી શક્યતા.
ભાવિ સંકટની શક્યતાઓ:
હવામાન અને પાકનું મૂલ્ય:
-
-
IMD (હવામાન વિભાગ) અનુસાર આ વખતે તીવ્ર ઉશ્કેરાયેલ ગરમી રહેશે.
-
ખેડૂત પાક પર અસર → શાકભાજી/અનાજના ભાવમાં ઉછાળો → ફુગાવો ફરીથી વધી શકે.
-
https://twitter.com/ANI/status/1909837288374259845
ફુગાવા અંગે RBIનો અંદાજ શું છે?
આરબીઆઈના અંદાજની વાત કરીએ તો, ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં ફુગાવો ૪.૮ ટકા રહેવાની ધારણા છે. જોકે, ચોથા ક્વાર્ટરમાં ફુગાવામાં 10 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો થયો છે. જે અગાઉના ૪.૪ ટકાથી વધારીને ૪.૫ ટકા કરવામાં આવ્યું છે. તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2026 માં ફુગાવો 4.2 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. જ્યારે પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં તે 4.6 ટકા રહી શકે છે. અગાઉ તે 4.5 ટકા રહેવાનો અંદાજ હતો. બીજા ક્વાર્ટરમાં તે 4 ટકા, ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 3.8 ટકા અને ચોથા ક્વાર્ટરમાં 4.2 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે.
GDP વૃદ્ધિ આગાહી
ફેબ્રુઆરી મહિનામાં યોજાયેલી બેઠકમાં, RBI ગવર્નરે નાણાકીય વર્ષ 2026 માટે દેશનો વિકાસ દર 7 ટકાથી ઓછો એટલે કે 6.75 ટકા કર્યો હતો. નિષ્ણાતોના મતે, ટેરિફ યુદ્ધ વચ્ચે આ અંદાજ વધુ ઘટાડી શકાય છે. તેમણે પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં વિકાસ દર 6.7 ટકા, બીજા ક્વાર્ટરમાં 7 ટકા, ત્રીજા અને ચોથા ક્વાર્ટરમાં 6.5 ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો હતો.
