રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ સોમવારે ભારતીય ન્યાય સંહિતા, ભારતીય નાગરિક સંરક્ષણ સંહિતા અને ભારતીય પુરાવા અધિનિયમને મંજૂરી આપી હતી. આ ત્રણ નવા બિલ ગયા અઠવાડિયે જ સંસદના બંને ગૃહો દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યા હતા. સંસદે ગુરુવારે આ બિલોને મંજૂરી આપી હતી, જેમાં બ્રિટિશ યુગના ફોજદારી કાયદાઓમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો કરીને આતંકવાદ, લિંચિંગ અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને જોખમમાં મૂકતા ગુનાઓ માટે સખત સજાની જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે.
રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ સંસદ દ્વારા પસાર કરાયેલા ત્રણ નવા ક્રિમિનલ જસ્ટિસ બિલને મંજૂરી આપ્યા બાદ હવે આ કાયદાઓ જૂના કાયદાનું સ્થાન લેશે. કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સંસદમાં લાવવામાં આવેલા ત્રણ કાયદાઓ હવે બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન બનેલા ત્રણ કાયદા, ભારતીય દંડ સંહિતા (IPC) 1860, ક્રિમિનલ પ્રોસિજર કોડ (CRPC) 1898 અને પુરાવા અધિનિયમ 1872નું સ્થાન લેશે.
સજા નહીં, ન્યાય આપવાનો ઉદેશ છે : અમિત શાહ
ત્રણ નવા ન્યાય બિલ પર સંસદમાં ચર્ચાનો જવાબ આપતા, કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે ગયા અઠવાડિયે રાજ્યસભામાં કહ્યું હતું કે આ બિલોનો હેતુ જૂના કાયદાની જેમ સજા આપવાનો નથી પરંતુ ન્યાય આપવાનો છે. આ કાયદાઓનો હેતુ વિવિધ પ્રકારના ગુનાઓ અને તેમની સજાને વ્યાખ્યાયિત કરીને દેશમાં ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલીમાં મોટા ફેરફારો લાવવાનો છે.
નવા કાયદાઓ આતંકવાદની સ્પષ્ટ વ્યાખ્યા પૂરી પાડે છે, રાજદ્રોહને અપરાધ તરીકે દૂર કરે છે અને ‘રાજ્ય વિરુદ્ધ અપરાધ’ નામની નવી કલમનો સમાવેશ કરે છે. જો કે, વિપક્ષે ચર્ચા દરમિયાન ભાગ લીધો ન હતો કારણ કે ઘણા વિપક્ષી સભ્યોને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા જ્યારે અન્ય વિપક્ષી સાંસદોએ વિરોધમાં કાર્યવાહીમાં ભાગ લીધો ન હતો. આ બિલો લોકસભામાં પહેલા જ પાસ થઈ ચૂક્યા હતા.
આ કાયદાઓ સંપૂર્ણપણે ભારતીય છે : અમિત શાહ
ગૃહમંત્રી શાહે સંસદમાં કહ્યું હતું કે ત્રણ ફોજદારી કાયદાઓને બદલવા માટેના આ નવા બિલો પસાર થયા પછી, દેશની ફોજદારી ન્યાય પ્રક્રિયામાં નવો ફેરફાર થશે અને સંપૂર્ણ ભારતીયતા સાથે નવી શરૂઆત થશે. તેમણે કહ્યું હતું કે આ નવા કાયદાઓ વાંચ્યા પછી ખબર પડશે કે તેમાં ભારતીય ન્યાયની ફિલોસોફીનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ કાયદાઓની ભાવના ભારતીય છે, વિચાર પણ ભારતીય છે અને તે સંપૂર્ણપણે ભારતીય છે.
